مقدمه
انگیزهها از اهداف و آرزوهای ما به وجود میآیند. وقتی ما هدفی داریم و دوست داریم به آن برسیم ، انگیزه برای ما ایجاد شده و تلاش میکنیم تا به آن هدف مورد نظر دست پیدا کنیم. درنتیجه داشتن هدف، بهترین منبع برای ایجاد انگیزه است.
حالا سوالی که والدین از من میپرسند این است چرا فرزندم انگیزهای برای تلاش کردن ندارد؟ چرا بیتفاوت است ؟ چرا انگیزهای برای درس خواندن ندارد؟
گاهی والدین سعی دارند تا بهترین شرایط را برای فرزند خود فراهم کنند و بسیاری از خواستههای فرزندشان را سریعا برآورده میکنند، حتی گاهی قبل از اینکه کودک خواستهاش را بیان کند، آن را برآورده میکنند. آنها متوجه اشتباه خود نیستند ، چون با این کار همه اهداف و آرزوهای کودک را از او میگیرند و دیگر هدفی برای کودک وجود ندارد که آن را بخواهد و برای رسیدن به آن تلاش کند. به این نکته هم توجه کنید که اهداف کودک کوچک ، دست یافتنی و کوتاهمدت هستند و مثلا هدفی مثل دکتر شدن یا موسیقیدان شدن اهداف کودک نیستند، بلکه اهداف والدین آنها هستند.
پس برای اینکه انگیزه فرزندمان را افزایش دهیم ، بهتر است امکانات ضروری رو برای او فراهم کنیم و آنها را در اختیارش قرار دهیم و برای رسیدن به امکانات غیرضروری ، هدف تعیین کنیم و از کودک بخواهیم برای رسیدن به آن تلاش کند . مثلا برای بدست آوردن اسباببازی که دوست دارد چه کاری باید باید انجام دهد.
چرا فرزندم انگیزه ندارد؟
- استرس
- اختلال کمبود توجه و بیش فعالی (ADHD)
- آسیبهایی مانند سوء استفاده، بلایای طبیعی، خشونت و مرگ یکی از عزیزان
- اختلالات روانی مانند افسردگی
- سؤمصرف دارو
خصوصیات رفتاری کودک بی انگیزه
- این کودکان، همه را بهخاطر عملکرد یا رفتار خودش، سرزنش میکند.
- همه چیز برای او، بیمعنی و یا نامرتبط است.
- یک کودک بی انگیزه، اعتماد به نفس پایینی دارد.
- کودک بی انگیزه هیچگونه ابتکار عملی ندارد.
- او به ندرت کاری را تا رسیدن به موفقیت ادامه می دهد.
- یک کودک بی انگیزه، فعالیتهایی را انتخاب می کند که نیاز به تلاش زیادی ندارند.
انگیزه در کودکان میتواند اهمیت بسیاری در توسعه و رشد آنها داشته باشد.
نکات مورد توجه درباره انگیزه در کودکان :
1. راهبردهای مناسب انگیزشی: استفاده از راهبردهای متنوعی برای انگیزه دادن به کودکان میتواند مفید باشد. مثلاً، میتوانید از تحسین و تشویق کامل شده استفاده کنید تا کودک خود را برای استمرار و همت کردن در یادگیری تشویق کنید.
2. هدفهای قابل دسترس: اهداف قابل دسترس به کودکان اجازه میدهد تا درک کنند که با تلاش و تلاش، میتوانند به آنها دست یابند. اینکه چگونه یک کودک به هدفی تعیین شده دست یابد اهمیت دارد. این امر به کودک اعتماد به نفس میدهد و موثر برای روانشناسی و تواناییهای آن است.
3. مفاهمه: کودکان بهترین زمانها را زیر مفاهمه و به روشی متناشی میکنند که احساس خوشحالی و رضایت را در آنها به وجود میآورد. بهرهگیری از روشهای شادی و لذتبرای آموزش مهارتها و دانشها میتواند به کودک ذوق و انگیزه بدهد.
4. فراهم آوری محیط مناسب: کودکانگیزه زمانی بهتر عمل میکند که محیطی پراز انگیزه و آموزش فراهم باشد. مسئولیت بر عهده والدین است تا محیطی را برای کودکان خود فراهم کنند که آنها را برای انگیزه و یادگیری تحریک کرده و امکان پیشرفت را فراهم کنند.
5. ارتباط با تمایلات کودکان: کودکان معمولاً بیشتر برای کارهایی انگیزه دارند که به تمایلات و علاقههای آنها مرتبط هستند. بدین ترتیب، شناخت و درک تمایلات کودک شما میتواند در ایجاد و تقویت انگیزه آنان مفید باشد.
6. رهبری: لحظاتی که کودک درگیر پروسههای توسعهیافته، پیچیده یا جدیدی است، نیاز به رهبری و راهنمایی دارد
راهکار هایی برای ایجاد انگیزه در فرزندان
- مشخص مردن اهداف
- به علایق کودک خود علاقه نشان دهید.
- با تشویق کودک در او انگیزه ایجاد کنید.
- دستاورد ها را جشن بگیرید
- بر نقات قوت کودک تمرکز کنید.
- تمام کارهایش را انجام ندهید، با این کار شما فقط او را وابسته میکنید.
- در مورد موارد غیر قابلمذاکره روشن و صریح باشید.
- انتظارات منطقی چالشبرانگیز اما قابل دستیابی برای کودک در نظر بگیرید.
برای ایجاد انگیزه در کودک از روانشناس کمک بگیرید
نتیجهگیری
ایجاد انگیزه در کودکان یک فرآیند پیچیده و مستمر است که نیازمند توجه و تلاشهای آگاهانه از سوی والدین، مربیان و دیگر بزرگسالان مسئول است. برای موفقیت در این امر، باید به چند نکته کلیدی توجه داشت:
شناخت علایق و استعدادهای کودکان: با شناخت دقیق علایق و استعدادهای کودکان، میتوان فعالیتها و وظایفی را تعیین کرد که با این علایق هماهنگ باشد و انگیزه آنها را برای یادگیری و پیشرفت افزایش دهد.
تشویق و تمجید مداوم: تشویق و تحسین تلاشها و دستاوردهای کودکان، حتی کوچکترین موفقیتها، میتواند آنها را ترغیب به تلاش بیشتر و پیگیری اهدافشان کند.
ایجاد محیط یادگیری مثبت: یک محیط یادگیری حمایتگر و مثبت، که شامل منابع آموزشی متنوع و فضای مناسب برای بازی و فعالیت است، میتواند حس امنیت و اعتماد به نفس را در کودکان تقویت کند.
تعیین اهداف قابل دستیابی: با تعیین اهداف کوتاهمدت و بلندمدت و کمک به کودکان برای دستیابی به این اهداف به صورت مرحلهای، میتوان آنها را به تلاش بیشتر و پیشرفت ترغیب کرد.
استفاده از بازی و فعالیتهای سرگرمکننده: بازی و فعالیتهای خلاقانه و تعاملی، میتوانند یادگیری را به یک فرآیند لذتبخش و انگیزهبخش تبدیل کنند.
مدلسازی رفتارهای مثبت: بزرگسالان باید با نشان دادن رفتارهای مثبت و انگیزهبخش، الگوی خوبی برای کودکان باشند تا کودکان نیز این رفتارها را تقلید کنند.
توجه به نیازهای احساسی و اجتماعی: ایجاد روابط مثبت و حمایتی با کودکان و فراهم کردن محیطی دوستانه و حمایتگر، میتواند نقش مهمی در افزایش انگیزه آنها داشته باشد.
فراهم کردن فرصتهای چالشبرانگیز: مواجهه با چالشهای متناسب با تواناییهای کودکان و کمک به آنها برای غلبه بر این چالشها، میتواند حس موفقیت و خودکارآمدی را در آنها تقویت کند.
با پیادهسازی این راهکارها، میتوان به کودکان کمک کرد تا با انگیزه و اشتیاق بیشتری به یادگیری و رشد شخصی بپردازند، و در نتیجه به موفقیتهای بیشتری دست یابند. انگیزه نه تنها به پیشرفت تحصیلی کودکان کمک میکند، بلکه در پرورش شخصیت و تواناییهای اجتماعی آنها نیز نقش بسزایی دارد.
سوالات متداول
1. چرا ایجاد انگیزه در کودکان مهم است؟
- پاسخ: ایجاد انگیزه در کودکان باعث تقویت علاقه آنها به یادگیری، افزایش اعتماد به نفس، بهبود عملکرد تحصیلی و توسعه مهارتهای اجتماعی و فردی میشود. کودکان با انگیزه بیشتر به فعالیتها و چالشهای جدید علاقهمند میشوند و موفقیتهای بیشتری را تجربه میکنند.
2. چگونه میتوانم کودک خود را برای انجام تکالیف مدرسه انگیزهمند کنم؟
- پاسخ: ایجاد یک محیط مثبت و حمایتکننده، تعیین اهداف کوچک و قابل دستیابی، ارائه پاداشهای معقول و تشویق مداوم، میتواند به انگیزهمند کردن کودکان برای انجام تکالیف مدرسه کمک کند. همچنین، به کودک نشان دهید که چگونه یادگیری میتواند به او در رسیدن به اهداف بلندمدتش کمک کند.
3. چه نوع پاداشهایی برای ایجاد انگیزه در کودکان مناسب است؟
- پاسخ: پاداشهایی که متناسب با سن و علاقه کودک باشند، میتوانند موثر باشند. این پاداشها میتوانند شامل زمان بازی بیشتر، انتخاب فعالیتهای دلخواه، دریافت ستاره یا برچسب تشویقی، و تجربههای خاص مانند رفتن به پارک یا سینما باشند. مهم است که پاداشها به نوعی مرتبط با تلاش و پیشرفت کودک باشند.
4. چگونه میتوانم انگیزه درونی در کودک ایجاد کنم؟
- پاسخ: برای ایجاد انگیزه درونی، به کودکان اجازه دهید که خودشان اهدافشان را تعیین کنند و در تصمیمگیریها مشارکت داشته باشند. تشویق به کشف و پیگیری علاقهها و فراهم کردن فرصتهای یادگیری معنادار و چالشبرانگیز نیز میتواند به تقویت انگیزه درونی کمک کند.
5. چه نقشهایی والدین در ایجاد انگیزه در کودکان دارند؟
- پاسخ: والدین نقش حیاتی در ایجاد انگیزه در کودکان دارند. ایجاد محیطی مثبت و حمایتکننده، تشویق به تلاش و پیشرفت، مشارکت در فعالیتهای کودک و نشان دادن علاقه و توجه به موفقیتها و تلاشهای او، از جمله نقشهایی است که والدین میتوانند ایفا کنند.
بدون دیدگاه